BOOMVALK Falco subbuteo, Hobby, Baumfalke, Faucon hobereau Kenmerken; Kleine valk met lange slanke vleugels en middellange staart en markante baardstreep. Leigrijze bovenzijde en overlangs gestreepte licht onderzijde. Opvallende rossige broek. Witte halsvlek. Pijlsnelle, hoge zwaluwachtige vlucht.
Vrouw 230 gram, SW 80 cm. Man 200 gram, SW 75 cm. Gem. leeftijd. 2.5 jaar. Max. 11 jaar.
Geluid; snel herhaald ki-ki-ki. Boomvalken zijn zeer luidruchtig tijdens de balts en wanneer de jongen uitvliegen.
Voedsel; vangt met spectaculaire duikvluchten (150-220 km/uur) kleine vogels van het open veld, ook zwaluwen, vleermuizen en grote vliegende insecten als libellen en meikevers, die vaak in de lucht uit het klauwtje worden verorberd. Plukken prooien op een hoge plek, zodat veertjes ver van elkaar neer komen. Jaagt soms gemeenschappelijk met meer dan 5 vogels in de vroege ochtendschemer boven rietvelden en vennen op libellen. Jonge valken jagen voornamelijk op libellen. Met hun grote lichtsterke ogen jagen ze soms ook in maanverlichte nachten. In de schemer slaan ze Boerenzwaluwen op gemeenschappelijke slaapplaatsen in het riet.
Voorkomen; Broedvogel van open gebieden in heel Europa met uitzondering van Engeland en Noorwegen met ca. 125.000 paar. Tegenwoordig veel rond steden met hoge bomen of boomgroepen met oude kraaiennesten. In de buurt van steden is minder kans op predatie door Havik en is meer voedsel aanwezig zoals gierzwaluwen en spreeuwen. In Nederland is het aantal broedparen afgenomen tot 450-700 paar. Afname waarschijnlijk door minder voedselaanbod en toegenomen predatie van jongen door Havik, Buizerd en Boommarter. Echte trekvogel, die in ca. 6 weken naar Afrika vliegt ten zuiden van de evenaar. Dat is tweemaal 10.000 km en nog eens 10.000 km rondzwerven. Ze zoeken daar voedselbronnen als sprinkhaanplagen, termietenvluchten en zwaluwslaapplaatsen. Volwassen vogels trekken het eerst weg. Arriveren eind april en vertrekken in september.
Bijzonderheden; Balts is een gemeenschappelijke cirkelvlucht met snelle duiken en uitvallen. Waarbij ze hun aanwezigheid luid kenbaar maken. Maar Boomvalken maken tegenwoordig minder geluid dan vroeger en als ze zich laten horen is dat veel zachter. Waarschijnlijk om minder de aandacht van predatoren te trekken. Broedt in oude kraaiennesten, liefst hoog in bomen en hoogspanningsmasten. Broedt pas in juni, zodat opgroei jongen samenvalt met het uitvliegen van jonge spreeuwen en zwaluwen. 10-50% van jonge Boomvalken en Sperwers valt ten prooi aan Havik en Buizerd. Ook worden nesten vaak geplunderd door kraaien. Natte zomers leveren eveneens slechte broedresultaten. Bedreigde soort (Rode Lijst) waarmee het duidelijk niet goed gaat.