23 Juli was gereserveerd voor een ringsessie van zowel Kerkuilen als Torenvalken en bij deze ringsessie was, op uitnodiging, Camilla Dreef ( TV: in de ban van de Condor & Binnenstebuiten ) aanwezig om dit alles van dichtbij mee te maken. We begonnen op een boerderij waar we zowel een Kerkuilenkast als een Torenvalk kast hebben hangen en terwijl Rein en Michiel de ladder naast de kast tegen de muur aan het plaatsen waren ging Mamma kerkuil van de richel daarboven op de veren en vloog weg vanuit de schuur. Daarna konden de jonge uilen uit de kast gehaald worden en kon het ringen gaan beginnen, onder het toezicht van de boerenfamilie en aanhang, Nico Jonker, Camilla Dreef en enkele werkgroepleden.
Dinsdag 12 juli was gereserveerd voor het overdag ringen van een paar nesten en op de locaties waar we gingen ringen zouden ook (school)kinderen aanwezig zijn om het ringwerk van dichtbij mee te kunnen maken en de vogels eens van dichtbij te kunnen zien. We proberen hier elk ringseizoen wel tijd voor vrij te maken, want in onze ogen is educatie de basis om kinderen betrokken te krijgen bij de natuur en het milieu en ze daar het een en ander over te kunnen vertellen. Ons eerste adres was bij een boerenbedrijf alwaar ook een kinderopvang gevestigd is en de kleine hummeltjes keken vol bewondering naar de jonge Torenvalken die vlak onder hun ogen geringd werden door Jos en Rein.
Als werkgroep doen we ons werk en soms zijn daar ook gasten bij aanwezig. We praten dan meestal over kennissen van de betrokken boerderij, soms uit onze eigen kringen, soms via scholen/instellingen en soms vanuit andere hoeken, zoals de pers. We zijn altijd erg terughoudend met het vrijgeven van adressen waar zich nesten bevinden en waar we gaan ringen en wanneer, want uit het verleden hebben we gezien dat daar ook mensen met verkeerde bedoelingen op af kunnen komen. Ook binnen de groep zelf hebben we daar discussies over gehad en vragen ons soms af wat we wel en niet kunnen zeggen en vaak is zo min mogelijk informatie (helaas) het beste.
Mensen zijn vaak erg enthousiast en melden dan, vaak per ongeluk, een locatie of naam en daarmee zijn dan de juiste adressen mee terug te vinden. Dit gebeurt zowel op de social media als ook in publicaties en dat kan vervelende gevolgen hebben, zowel voor de bewoners van die locatie als de aldaar broedende roofvogels of uilen. Als werkgroep proberen wij het vrijgeven van deze informatie te voorkomen en ook naar de gemaakte foto's wordt even gekeken of deze wel voor publicatie geschikt zijn, gezien de mogelijke herkenbaarheid van de achtergrond. Hier volgt een publicatie over een onlangs geringd nest Steenuilen en de reaktie daarop.
Gastles Torenvalk op CBS De Rank in Westzaan
In groep 5/6 van CBS De Rank in Westzaan werd in 2015 door een van de leerlingen een spreekbeurt gehouden over roofvogels. Bij een van de leerlingen van deze groep staat thuis op het land een torenvalkkast waarin dit jaar een broedsel aanwezig is. Zodoende werd ik benaderd door eigenaar Annelies met het verzoek of ik het leuk zou vinden om samen met de kinderen een middag aandacht te besteden aan deze mooie roofvogel. Het zou dan leuk zijn om, naast een korte les in de klas, de leerlingen aanwezig te laten zijn bij het ringen van de valkjes en zo bij te dragen aan de natuureducatie van de kinderen.
Vliegvlug
Bij mijzelf en de andere leden van onze werkgroep staat educatie hoog in het vaandel. Ik was dan ook direct voor dit idee te porren. Dinsdag 28 juni was het dan zover. Samen met Anita ging ik naar het betreffende adres. In de voorfase hadden we zes eitjes gezien en later met de spiegelstok telden we vijf jongen. We hadden het ringen daarvan even uitgesteld vanwege de les op school. Daardoor bestond de kans dat de jongen deze dag, zoals wij dat noemen,” op uitvliegen staan”. Ze blijven namelijk ongeveer vier weken op het nest en zijn dan vliegvlug. Bij het naderen van de kast door mensen bestaat dan de kans dat ze eruit springen.
Zaterdagavond25 juni , rond de klok van 6 uur, werd ik gebeld door Kees Boer.Hij had een telefoontje gekregen van een mevrouw uit de Zuid van Assendelft, dat er een jonge ransuil bij haar buurman in de garage zat.
Omdat deze soort door ons moeilijk is te lokaliseren, omdat ze geen vaste broedplaatsen hebben en vaak heel hoog in oude ekster- en kraaiennesten hun legsel verstoppen en ze daarom moeilijk zijn op te sporen om te ringen, verzocht Kees me contact op te nemen met de buurman. In het telefoontje dat ik met hem pleegde, vertelde hij me dat er inderdaad een uil bij hem in de garage zat. De deur had opengestaan en blijkbaar was hij uit het nest gevallen en naar binnen geslopen. Hij had geen idee hoe lang hij er al zat. Ik ben direct in de auto gesprongen om de gelegenheid te baat te nemen om een ringetje om te leggen.
Bij aankomst werd ik verwelkomd door een enthousiaste bewoner en zijn echtgenote, die me de garage in leidden, waar de jonge vogel stil voor zich zat uit te kijken, voor een raam in de garage. Zoals een jonge “takkeling” betaamt, was hij vanaf de begane grond via allerlei obstakels omhoog geklommen en zat nu naar de vrije buitenwereld te kijken, in de hoop dat ie zijn moeder zou zien, die hem moest komen voeren, niet wetende dat dat op deze manier zeker niet ging lukken. Ik kon hem gemakkelijk pakken om hem aan de bewoners te tonen. Direct werden er enthousiast foto’s en filmpjes gemaakt en de dochter kwam, onder het uiten van allerlei enthousiaste kreten, de jongeling bewonderen.
Nadat ik het een en ander over de biometrie van de vogel had verteld, werd hij geringd, gemeten en gewogen. Via een inmiddels klaar gezette ladder hebben we hem zo hoog mogelijk in de geboortebom teruggezet, waar hij (of zij, want dat is namelijk niet te bepalen), rustig bleef zitten om te bekomen van alle beslommeringen. Inmiddels werd me duidelijk gemaakt dat er minstens nog 1 jong in het nest moest zitten. Omdat dat nest echter op een meter of 10 a 11 in de dennenboom zat, konden we daar op dit moment niet bijkomen. In de loop van de avond heb ik contact gezocht met onze klimmer Jurrian, die aangaf dat hij op zondagmorgen nog wel tijd had om te komen kijken.
Om 10 uur stonden we voor de woning en al snel zat Jurrian boven in de boom, waar hij constateerde dat er nog 2 (!) jongen aanwezig waren. Nadat Jurrian ze heel voorzichtig naar beneden had gehaald, werden ze onder toeziende ogen van familie en buurvrouw ( en van de ouderuil, die wakend op een tak keek of alles wel goed verliep, geringd, gemeten en gewogen, net als hun mede nestbewoner.
Wat direct opviel was het verschil in gewicht tussen het jong van zaterdagavond en de jongen van zondag. Het verschil bedroeg maar liefst 90 resp. 120 gram, terwijl de vleugellengte groter was, wat aangeeft dat hij ouder is.
Hieruit constateerden we dat de vluchteling geruime tijd in de garage moet hebben gezeten en minstens een dag niet gegeten heeft. Dat hij nog vol activiteit zat, werd bevestigd.
Direct nadat we zaterdag weg waren, klom hij van tak naar tak en settelde zich op een veilige plek, waar hij in de loop van de nacht door zijn ouders zeker gevonden is. Jongen schreeuwen namelijk gedurende de gehele nacht, om hun ouders aan te geven waar ze zitten en waar het voedsel moet worden afgeleverd. Een heel mooie ervaring rijker, spraken we met de bewoners onder het genot van een heerlijke koffie de afgelopen twee dagen nog eens door.
Hartelijk dank voor de gastvrije ontvangst en de prima verzorging!! (zoals gewoonlijk maken we uit privacy- en beschermingsoverwegingen namen en adressen niet bekend)
Rein Beentjes