• Header
  • Header
  • Header
  • Header
  • Header
  • Header
  • Header
klogozwart

Vogelbeschermingswacht Zaanstreek
Werkgroep Roofvogels en Uilen

Op dit moment is het erg druk binnen de werkgroep en op verschillende plaasten zijn we erg druk bezig met het ringen van de nesten, want er zijn veel jonge volgels bijna vliegvlug en dus is er enige urgentie om veel nesten te bezoeken in deze korte periode. Rein en Michiel hadden ook mij meegevraagd voor de dubbele avond van maandag 20 en dinsdag 21 juni en nadat het de hele maandag hard geregend had werd het om 19.15 uur droog op het moment van de aankomst op de eerste boerderij voor deze avond en daar waren we blij mee. Deze kast hangt op een goede hoogte en was gemakkelijk met de hoge ladder van Erik te doen en terwijl zijn zoon het schepnet voor de kast hield kon Michiel de 6 jonge Torenvalken uit de kast halen en dat terwijl een der ouders vlakbij in een volgende boom zat te wachten met een prooi in de bek.

Na een volle dag in de regen waren deze jonge Torenvalken nog verrassend droog gebleven in de kast!

Na deze kast zijn we een stukje verder gereden naar een volgende boerderij en daar maar 2 jonge Torenvalken in de kast, maar wat een dikkerd zat daarbij!

Kijkt u eens naar dit gewicht, 308 gram voor een jonge Torenvalk is echt erg zwaar te noemen! Broerlief was zeker 50 gram lichter en meer in de normale gemiddelden.

Terwijl de regen verder weg trok konden we weer door naar het volgende adres en daar wachtte een kerkuilkast op ons.

Vorig jaar was dit nog onze recordkast met 14 eieren en uiteindelijk 11 uitgevlogen jonge vogels en dit jaar "maar" 6 jonkies te ringen, maar niet minder mooi hoor!

Na dit nest door naar adres vier op de lijst en wederom een Torenvalk nest te behandelen en hier 4 jonge vogels te ringen.

Dit nest bevindt zich op een richel van een oude boerenschuur en al jaren hebben we hier een geslaagd nestgeval en dat is toch wel opmerkelijk te noemen, want een ideale plek is het niet en toch lukt het dit stelletje elk jaar weer om daar hun kroost groot te brengen en dat verdiend respect.

Na dit vierde nest moesten we nog even door rijden naar een andere locatie, want daar was een jonge vogel uit het nest gevallen en daar moesten we deze even terug helpen op het nest. Daar aangekomen zagen we dat dit jong geen ring om had en dit nest was al reeds geringd in een eerder stadium van dit seizoen en daar schrokken we toch wel even van. Na het ringen van die avond vertelde Michiel al dat hij dacht dat er misschien toch nog een extra exemplaar verderop verscholen kon hebben gezeten op deze locatie en daar heeft hij gelijk in gekregen. Met de broertjes en zusjes al rondvliegend rondom de kast en de tuin kreeg ook dit jong nog even een ringetje aangemeten en werd terug gezet in de nestopening en zal daar snel weer uit gaan vliegen nemen we aan.

Het is al laat en de zon gaat onder en dus tijd om deze drukke avond af te sluiten, want morgenavond gaan we weer verder en wachten er weer een aantal nesten op ons. Die nacht is Rein nog even wakker geschrokken van het feit dat hij er even niet zeker van was dat we de uitvliegopening van de kerkuilenkast weer open gezet hadden na het ringen, maar zowel Michiel als ik wisten dit zeker en dus was Rein weer gerust gesteld. Er werd de volgende morgen nog wel even een "emmer-alert" via de whatsapp verspreid, want Rein was de emmer met touw even kwijt en na een heerlijk fietsrondje met zijn vrouw langs de boerenbedrijven van de avond ervoor zat deze gewoon in zijn garage in de metselkuip verstopt.... Dat krijg je er van als alles eigenlijk toch wel een beetje snel moet gaan op de avond; al het ringwerk rustig aan en daar omheen doordouwen geblazen!

Nadat we weer verzameld hadden voor avond 2 zijn we eerst naar een Kerkuilenkast gereden in Assendelft zuid en de boer en boerin hadden nog wat familie en vrienden uitgenodigd voor deze ringsessie en ze konden meegenieten van het ringen van 4 gezonde jongen en die zaten al aardig in de veren en zagen er erg prachtig uit.

Hup weer in de auto en naar de andere kant van de polder voor een volgende Torenvalk kast en deze hangt op een prachtige plek in de natuur aan een boom en is ook goed vanaf de weg te zien. In deze kast 3 jongen en Michiel kon zijn lol weer op met het ringen van deze kleine ettertjes.

Na het ringen van dit nest konden we terug rijden naar het dorp en een aldaar opgehangen nestkast gaan ringen op een prive locatie en ook daar 3 gezonde jonge vogels geringd en zo komt ons totaal voor deze twee avonden op 10 geringde Kerkuilen en 18 geringde Torenvalken en dat is een mooi totaal.

Jos Spijkerman

Op zondagmorgen 12 juni was onze jaarlijkse ringdag gepland in het Wormer en Jisperveld en met wisselende weersvoorspellingen in de dagen er voor was het even aankijken hoe de weergoden ons zouden gaan behandelen deze dag.

Met regen op komst vanaf ongeveer 11.00 uur vertrokken wij om 08.00 uur met de boot vanaf de Poelboerderij in Wormer om eerst naar het verste nest te varen aan de kant van Jisp en een heerlijke vaartocht over het water leidde ons naar de juiste plek en daar arriveerden wij bij een Haviksnest met 1 jong erop en die stond al meteen op de rand van het nest toen de ladder tegen de boom werd uitgeschoven en dus was voorzichtigheid geboden bij het benaderen van de vogel. Deze besloot op het laatste moment toch te springen en in een mooie glijvlucht landde deze netjes in een lage tak naast mij en kon meteen worden gepakt en meegenomen naar de open ruimte op dit eilandje om geringd te worden.

Over een week is deze vogel klaar om uit te vliegen en dus zijn we nog net op tijd geweest bij dit nest met helaas maar 1 jong, maar deze was volledig gezond en met een gewicht van 1100 gram zeer goed doorvoed en dus klaar om het luchtruim te gaan kiezen in de komende dagen.

Nog even lachen voor de camera en met een mooie kleurring om de poot is dit jong weer netjes terug gezet op het nest en konden we weer aan boord gaan van de boot en een stukje verder te gaan varen naar het volgende nest en dit was die van een Bruine Kiekendief.

Onderweg zagen we een mannetje met prooi vliegen en zagen we het vrouwtje even de lucht in komen om de prooi over te nemen ( prooi overdracht ) en weer naar beneden te duiken, maar we konden het nest niet direct localiseren en zijn doorgevaren naar een nest even verderop, waar de locatie wel bekend van was. Hier aangekomen mocht Roeland voor het eerst Kiekendieven van een nest pakken en heel voorzichtig heeft hij ze alle drie kunnen pakken en overdragen aan Marc en Peter voor het ringwerk.

Na het ringen zijn de jonge vogels direct weer terug geplaatst op het nest en hier zitten twee van de drie geringde jonkies al weer op hun nest tafel en zal nummer drie snel weer volgen.

Vervolgens door om een buizerdnest te gaan bekijken, maar deze zit hoog in een te dunne boom en moeten we helaas aan ons voorbij laten gaan. We nemen nu eenmaal geen risico's bij het benaderen van nesten om zowel de boom als het nest ( en inhoud ) niet te beschadigen en bij twijfel laten we het nest dan ook altijd ongemoeid, maar proberen wel het nestresultaat te weten te komen voor de administratie en zoiets wordt dan meestal via de spiegelstok gedaan. Een stukje verder in de polder arriveren we bij het volgende Haviksnest en ook hier maar 1 jong en ook deze is al bijna volgroeid. Op het moment dat Jurrian bij de vogel kwam zat deze lekker te eten op het nest en dat was ook goed terug te zien aan zijn snavel tijdens het ringen.

Wat een prachtige koppen hebben deze vogels toch!
Na het terugzetten van deze vogel was het weer doorvaren naar een volgend eilandje op de lijst om daar een Buizerdnest te gaan bekijken en de drie aanwezige jonge vogels te gaan ringen. Onderweg was er contact met groepslid Michiel, die deze dag als gids meevoer op een excursieboot door het Wormer en Jisperveldvan de Poelboerderij / Natuurmonumenten, om die boot op het juiste moment bij ons langs te laten komen en de passagiers van deze rondvaart op een heuse ringsessie te trakteren.

Terwijl Jurrian boven in de boom hing en de jonge vogels behoedzaam van het nest haalde, meerde de rondvaart boot langszij aan bij onze boot en konden we verder met deze ringsessie.

Hier laat Michiel nog even een zojuist geringde Buizerd aan de excursieleden zien en daarna kon het jong meteen weer terug de boom in om met de andere jonge vogels weer samen terug te zijn op het nest.

Het volgende nest om te controleren was deze Torenvalk kast en in de spiegel kunnen we duidelijk de jonge vogels zien in deze kast, maar de 5 aanwezige jongen zijn nog net te jong om al geringd te worden en dus gaat deze kast op de lijst voor de volgende week. Hierna nog een Torenvalk kast bezocht en ook deze jonge vogels waren nog te klein en dat gaat nog bijna twee weken duren alvorens die geringd kunnen gaan worden.

Van de verwachte regen hebben we alleen wat spetters gehad en hebben de donkere luchten ten zuiden van ons voorbij zien trekken en dus kunnen we spreken van een geslaagde dag in de polder, met goed weer en weer mooie vogels gezien en geringd.

Jos Spijkerman

Verrassing tijdens ringen van Torenvalkjes

Dinsdag 7 juni  zijn de eerste jonge torenvalkjes van 2016 geringd. Een vroeg nestje, dat eerder door ons met de spiegelstok werd gecontroleerd.
Deze controle leerde ons dat er slechts 1 groot jong in de kast zat. De verrassing was dan ook groot, toen Michiel er 4 achter elkaar uit de nestkast haalde!!
Blijkbaar hadden ze zich bij de eerder genoemde controle vreselijk goed gedekt gehouden….. Uiteraard zijn de eigenaren van de kast altijd blij, als er meer dan een enkel jong aanwezig is en geringd kan worden.

Aan de foto’s is wel te zien dat het hier om een erg hoog geplaatste kast gaat en Michiel moest dan ook op de tast de jongen proberen te pakken en dat levert soms een pijnlijk moment op, als de klauwen met enthousiasme door de vogels in de vingers of hand worden geplant. Uiteindelijk: eind goed al goed.

4 metalen ringen en twee kleurringen hebben hun plekje gevonden en de vogels zijn weer met zorg teruggeplaatst.

Op een tweede adres werden nog drie jonge kerkuilen aangetroffen, dus het is weer volop lente in vogelland.

tekst: Rein Beentjes – foto’s: Jos Spijkerman

Biologiestudenten op bezoek.

Enige tijd geleden ontvingen we van biologiestudent Wout van der Heijde, het verzoek om een keer met Michiel en mij mee te mogen lopen bij een kastencontrole van onze kerkuilen.
Via Martine Rijk uit Assendelft, eveneens een biologiestudent en een toekomstige potential voor onze werkgroep, die twee jaar geleden hetzelfde verzoek had, hadden ze namelijk gehoord over deze mogelijkheid
Omdat zijn studiegroep aan de  Hogeschool van Amsterdam , Lerarenopleiding Biologie, bezig was met een werkstuk en tevens een presentatie moest houden over de Kerkuil, leek hen dit een prachtige aanvulling in de praktijk op alle theoretisch verworven kennis.
Op dinsdag 31 mei ontvingen we Wout en zijn medestudenten Chantal Kramer en Maura van der Velden bij  een van onze kasten, waarvan we wisten dat er een kerkuil broedsel in zat.
Op 10 april hadden we namelijk bij een controle mamma kerkuil en minstens drie eieren aangetroffen. Bij een broedperiode van ongeveer 30 a 35 dagen, hadden we grote kans om vandaag jongen aan te treffen, als de eieren tenminste bevrucht waren geweest.
 Samen met Anita van onze werkgroep, die de foto’s voor haar rekening zou nemen, keken we gespannen toe toen Michiel de ladder op klom en de kast opende. Zijn blije gezicht verraadde dat we succes hadden.


Er zaten maar liefst 4 jonge kerkuilen plus een moeder in. Het oudste jong was ongeveer drie weken, hetgeen exact overeenkomt met de broedtabellen die we hanteren.
Nadat Michiel het grootste jong uit de kast naar beneden had gehaald, konden de studenten zich vergapen aan de schoonheid van dit diertje. Hoewel het nog in zijn dons kleed zat, konden we al heel goed de ontwikkelende verenspoelen waarnemen, alsook de hartvorm van het gezicht. Ook de klauwen werden met bewondering bekeken. Al snel na de geboorte bereiken die de uiteindelijke grootte.


Omdat we het jong niet te lang uit de kast wilden laten, hebben we, na het nemen van enkele foto’s hem of haar weer snel teruggeplaatst. (voor de kritische lezer: aan dit soort wensen voldoen we in uitzonderingsgevallen. In dit geval t.b.v. wetenschappelijk onderzoek, c.q. onderwijs aan universitair opgeleiden)
Steeds valt weer op hoe verrast, blij en enthousiast bezoekers bij ons reageren als ze dit mooie dier mogen zien en even vasthouden. Zeker deze betrokken biologiestudenten waren een mooie ervaring rijker.
Onder de belofte dat we ze zouden uitnodigen als de jongen geringd gaan worden, vertrokken ze enthousiast weer huiswaarts, terwijl wij onze kastencontrole vervolgden, waarbij we nog enkele broedsels van de Torenvalk ontdekten.


Al met al een bijzonder leuke en geslaagde avond.

Tekst: Rein Beentjes  Foto's:  Anita van Dort

Vanmiddag was er afgesproken bij een boerderij in de Wijdewormer om de jonge steenuilen uit de aldaar aanwezige kast te gaan ringen en bij aankomst bleek de boer in kwestie ook nog wat andere mensen uitgenodigd te hebben om het schouwspel van dichtbij mee te komen maken. Ook veel kinderen waren hierbij aanwezig en dat is altijd leuk.

Na het plaatsen van de uitvliegprop kon Ron rustig de 5 jonge Steenuiltjes uit de kast halen en meenemen naar beneden, alwaar de toeschouwers al stonden te wachten op het jonge grut.
Eenmaal beneden zijn de uiltjes uit de transportzakjes gehaald en in de lege koffer geplaatst, zodat ze vanuit die plek 1 voor 1 gepakt kunnen worden om te worden gewogen, opgemeten en van een ring te worden voorzien.

Ondertussen was ook Jurrian gearriveerd om Ron te assisteren met het ringen en met de kids in een kring er om heen kon het feest gaan beginnen.

Na het ringen van de jonge uil ging deze via de groep rond en terug naar de koffer naast Jurrian, zodat ze na het ringen alle 5 weer terug gezet konden worden in de kast.
Ondertussen konden de aanwezige kinderen 5 namen voor de jonge uilen verzinnen en zo kregen de jonkies ieder een eigen naam toegewezen en konden de kinderen ook meteen vragen stellen aan Ron en Jur.

Alle 5 zijn nu geringd en gaan weer terug de nestkast in en Ron heeft ook meteen wat extra voer erbij gelegen in de kast, zodat ze meteen wat kunnen eten als de stress weer verdwenen is.

Na deze geslaagde ringronde is het nu wachten op de volgende nesten die geringd kunnen gaan worden.

Tekst en foto's: Jos Spijkerman