Bosuilen nu overal te horen
Maandag 15 februari 2016
Ze komen veel voor in Nederland. Toch hebben weinig mensen ooit een bosuil gezien. Maar wie deze maand op een windstille heldere nacht een park of bos bezoekt, heeft grote kans er een te ontdekken. Ze zijn in februari namelijk druk doende met roepen, baltsen, nestelen en een territorium afbakenen. Vind je een nachtelijk bos te eng? Dan kun je de bosuil ook gewoon vanuit de leunstoel in actie zien.
Bosuilen behoren tot de vroegste broedvogels van Nederland. In februari zijn ze al druk doende met baltsen, eieren leggen en broeden. Ze zijn dan luidruchtig en goed te horen. De spookachtige roep van het mannetje, die in zo’n beetje elke griezel- of horrorfilm wordt gebruikt om het engheidsgehalte nog verder op te voeren, galmt dan door bossen en parken.
Bosuilen-kenner Leo Ballering doet voor landelijk NEtwerk voor STudies aan nestKASTbroeders onderzoek naar bosuilen en is tevens bosuilblogger op www.beleefdelente.nl: “Bosuilen komen veel voor in Nederland, maar bijna niemand heeft ooit een bosuil in het echt gezien. Dat maakt ze ongrijpbaar en geheimzinnig. Toch zijn ze in februari relatief gemakkelijk te vinden. Ga daarvoor op een heldere en bij voorkeur windstille nacht naar een bos of een groot park. Vanaf de schemering tot zo ongeveer middernacht heb je dan een grote kans bosuilen te horen roepen. Het mannetje valt het meest op met het kenmerkende bosuilengriezelfilm-geluid. Het vrouwtje antwoordt met een minder spookachtig, maar wel direct herkenbare kreet die klinkt als ‘kuwiet’.”
Succesvolle aanpasser
Van alle zes broedende uilensoorten in Nederland (kerkuil, steenuil, oehoe, velduil, ransuil) gaat het met de bosuil het meest voor de wind. Hij komt in bijna heel Nederland voor, in redelijk grote aantallen. Dat komt door zijn aanpassingsvermogen. Hoewel een bosuil bij voorkeur broedt in open loofbos met eiken neemt hij ook genoegen met kleine bosjes of stadsparken in landelijk gebied. Zolang er maar ergens grote, oude bomen in de buurt aanwezig zijn.
De bosuilen hebben overigens ook duidelijk geprofiteerd van de vele nestkasten die in Nederland zijn opgehangen. Het aantal paren wordt geschat rond de 5500. Maar doordat bosuilen zo onopvallend zijn, zullen veel exemplaren niet worden opgemerkt. Leo Ballering: “Eigenlijk tasten we over sommige zaken nog in duister en valt er nog veel te ontdekken aan de bosuil. Hoe en wanneer fourageren bosuilen precies, waar rusten ze, zoeken ze elkaar op, welke prooien hebben op welk moment de voorkeur? Daarom werken we ook graag mee aan Beleef de Lente van Vogelbescherming. De webcam in de nestkast van Beleef de Lente levert namelijk veel waardevolle onderzoeksinformatie op. Bijvoorbeeld over de prooien die ze naar binnen brengen."
"Zo ontdekten we vorig jaar dat het vrouwtje op het nest tot eind maart uitsluitend muizen door de man kreeg voorgeschoteld. Daarna kreeg ze opeens ook vogeltjes aangevoerd, in ieder geval konden een koolmees, pimpelmees, putter en boomkruiper worden geïdentificeerd. Of dat toen de kuikens bijna uitvlogen het vrouwtje (51%) duidelijk meer prooien aandroeg dan het mannetje (43%). Heel boeiend om dat allemaal voor de camera te zien gebeuren.”
Meekijken met de bosuil
Afgelopen zondag 14 februari zijn de camera’s van www.beleefdelente.nl aangezet en de bosuil is al weer gesignaleerd in de nestkast. Is het in een donker bos luisteren naar de magnifieke roep van de bosuil voor je een brug te ver? Nestel je dan achter je pc of tablet en kijk mee met de bosuilen op Beleef de Lente.
Vorig jaar bracht het camerapaar twee jongen groot die - vijfendertig dagen na uit het ei te zijn gekomen - op 19 mei de wereld in fladderden. Daarmee waren ze niet alleen laat, maar zaten ze ook ver onder het landelijke gemiddelde voor de hoeveelheid gelegde eieren (de gemiddelde legselgrootte varieert de laatste 20 jaar tussen 2,4 en 3,8 eieren per legsel). Gaan ze dit jaar eerder broeden? Leggen ze meer dan twee eieren? Krijgen meer jongen groot?
bron: www.vogelbescherming.nl
Beleef de lente 2016 is weer online en dus zijn er weer voldoende nestlocaties om in de gaten te gaan houden en van de voortgang aldaar te kunnen gaan genieten!
Hier is dan het vervolg wat ik beloofd heb op de titel “Mogelijk verbod op roofvogelshows Den Helder”.
Het valt mij op dat de roofvogelhouders die shows en “voorlichting” geven altijd spreken over het educatieve belang. Hoe zo educatief? denk ik dan.. Natuur-educatie ziet er volgens mij toch wel anders uit. Dat is het pure natuur-beleven. Roofvogels of uilen met een veter om beide poten te zien vliegen; is niets natuurlijks aan. Dat zijn gedresseerde vogels… Op de dinsdagmarkten in gemeente Den Helder kan je tegen betaling, op de foto met een roofvogel of uil….te vergelijken met dieren voor vermaak in het buitenland; zie: http://www.dierenmuseum.nl/omgang-dieren/vermaak/ op de foto met exotische dieren. En men kan in Den Helder tegen betaling de trouwringen aan laten vliegen door een uil; hoe natuurlijk is dat! Echt geen educatie! Maar waarom hebben ze het toch over die educatieve waarde? Nou; dat vond ik hier, bij punt e. ( via http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/2015-02-01):
: Artikel 2.16. Vertoning dieren
- 1Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld over het houden van keuringen, tentoonstellingen en andere gelegenheden of inrichtingen waar dieren worden gehouden en aan het publiek worden getoond wegens recreatieve, sportieve of opvoedkundige doeleinden.
- 2De regels, bedoeld in het eerste lid, kunnen onder meer betrekking hebben op:
- een verbod op het met bepaalde dieren deelnemen aan een tentoonstelling;
- een verbod op het toelaten van bepaalde dieren tot een tentoonstelling, een gelegenheid of een inrichting;
- hygiëne, het voorkomen van de verspreiding van dierziekten, zoönosen en ziekteverschijnselen, en het weren van ziekteverwekkers;
- de bevordering van de instandhouding van diersoorten, en
- informatie en educatie met betrekking tot de tentoongestelde diersoorten.
Ook heb ik even rondgekeken op plaatselijke verorderingen, zoals die van Alkmaar: Gemeenten mogen met hun beleid niet in strijd handelen met de GWWD. ( Gezondheids en Welzijns Wet voor Dieren).Gemeente Alkmaar kan dergelijke evenementen met dieren niet verbieden, maar verbindt wel de door de GHOR (Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen) opgestelde richtlijn ‘Dieren bij evenementen’ aan de verstrekte vergunningen. Gemeente Alkmaar ziet toe op landelijke regelingen die staan voor het dierenwelzijn bij evenementen. Mishandeling van dieren wordt geconstateerd door de dierenpolitie. Bij constatering kan een volgende keer een vergunning geweigerd worden.
Ik, en velen met mij, denk ik, vermeed altijd evenementen waar roofvogelshows gehouden werden. Nadat ik zag hoeveel er mis ging met die vogels. Gemeenten verschuilen zich achter de wet; zoals ook gemeente Den Helder nu doet. Wethouder mevrouw van Dongen zei maandag 15 februari’16 in de raadsvergadering: ‘We kunnen niets doen als we strikt de letter van de wet volgen”. Alkmaar en Den Helder misschien niet; maar gemeente Huizen heeft hiermee geen moeite; die schrijft in zijn collegeakkoord van 2014-2018 bij Dierenwelzijn: (1.14.4 ) Het college geeft geen vergunning voor evenementen met wilde dieren en roofvogels en hanteert een voorkeursbeleid voor circussen zonder wilde dieren.
Bovenstaande in ogenschouw genomen, moeten we misschien juist de evenementen en roofvogelshows / tentoonstellingen / attracties / workshops e.d. wèl gaan bezoeken; en zodra er maar iets fout gaat; de dierenpolitie bellen en toeschouwers er op wijzen dat je zo niet met roofvogels en uilen om hoort te gaan. Pamfletten uitdelen..artikel in de krant..vooral dat laatste; daar zijn gemeenten gevoelig voor. Want uiteindelijk komt het toch op het bordje van de gemeente; evenementen met roofvogelshows dienen namelijk aangevraagd te worden bij de gemeente!
In het weekeinde van 12 en 13 maart aanstaande zal Fort Krommeniedijk haar poorten weer openen voor bezoek en zal er een deel van het omliggende gebied onder water staan en heel veel vogels aantrekken.
Elk jaar worden hier heel veel soorten waargenomen en ook de roofvogels laten zich daar dan goed zien.
Op het fort terrein zullen dit weekeinde diverse vogel- en natuuractiviteiten plaatsvinden en er zijn ook begeleide rondleidingen door het fort en diverse stands van natuurbeheer, met medewerking van de Vogelbeschermingswacht Zaanstreek. Vanaf het fort kunt u goed naar de vogels op de omliggende percelen kijken en genieten van het uitzicht.
Het fortterrein is beide dagen voor het publiek geopend van 10.00 uur tot 16.00 uur en de entree bedraagt € 2,00 per persoon ( kinderen tot 12 jaar gratis entree ).
We hopen op mooi weer en twee goede dagen op fort Krommeniedijk.
Tientallen kerkuilen dood door ijzel en vorst
- 18 februari Groningen
- In het Noorden zijn de afgelopen weken tientallen kerkuilen dood gegaan als gevolg van ijzel, vorst en sneeuw. De dieren kunnen in de kou moeilijker aan eten komen. Coördinator André Eijkenaar van de Kerkuilenwerkgroep Groningen spreekt van een uitzonderlijke situatie. ,,Ik heb dit nog niet meegemaakt.''
- Dat veel kerkuilen het loodje leggen heeft volgens Eijkenaar verschillende oorzaken. ,,Ze zijn muizeneters en daardoor afhankelijk van de muizenstand. Die was in 2014, 2015 erg goed maar nu niet meer.'' Net als kerkuilen kunnen ook muizen slecht tegen kou. Ze verstoppen zich en zijn daardoor moeilijker te vinden.
- Dat betekent dubbel pech. Een kerkuil heeft volgens Eijkenaar per dag vier tot vijf muizen nodig. Lukt het niet om die te vangen dan zullen ze sterven van de honger. ,,Doordat de muizenstand in 2014 en 2015 zo hoog was zijn er nogal wat uilenbroedparen bij gekomen. Een kerkuil kan het hele jaar door broeden. Jonge onervaren uilen hebben het niet gered. Van de uilen die dood zijn gevonden voelden er veel mager aan.'' Overigens werden de dieren veelal gevonden door vrijwilligers van de werkgroep in boerenschuren.
- Wat de kerkuilen ook zeker niet heeft geholpen zijn stormen. Daarvan zijn er in het Noorden aardig wat geweest de laatste tijd. De dieren kunnen tijdens harde wind niet goed op hun gehoor jagen. Los daarvan worden ze doodgereden als ze in bermen op de dus moeilijk te vinden muizen proberen te jagen. ,,Ze hebben een spanwijdte van een meter en vliegen laag. Zo worden ze aangetikt door automobilisten. Vooral de A7 is een berucht traject.''
- bron : dagblad van het noorden
